Εποχή Κλαδέματος
-
Πρώτα απ’ όλα στήν εποχή πού τό έχεις μάθη τό αμπέλι σου νά τό κλαδεύης.
-
Τό δεύτερο πού ενδιαφέρει στόν κλάδο είναι η βέργα νά είναι, όσον γίνεται «στεγνή», νά κοιμάται. Όχι τόσον γιά τήν απώλεια τών χυμών (πτωχοί σέ θρεπτικά συστατικά), όσον γιά τήν αποφυγή νά διαταραχθή η όποια λειτουργία τού φυτού έχει αρχίσει. Εκτιμώ ότι τόν Γενάρη, ανεξαρτήτως φεγγαριού, η κυκλοφορία τών χυμών στό κοιμώμενο κλήμα ευρίσκεται στό σημείο τής κατώτερης καμπής της, (στράγγισμα, αλλά καί ψημένη βέργα). Από τίς αρχές τού Φλεβάρη θά αρχίση νά ξυπνά, πρός τά επάνω. Είναι καί η εποχή του. Υποθέτω ότι αυτό ήταν η λογική τής σχετικής `ρήσεως.
-
Από ‘κεί καί πέρα, όμως, συνιπολογίζονται καί άλλοι παράγοντες, παράμετροι, μεταβλητές καί τί θέλεις νά αποφύγης, ή νά επιτύχης:
Ο «Γεννάρης» στά νησιά είναι ο Δεκέμβρης, στίς ψυχρότερες περιοχές είναι ο Φλεβάρης… Άν επιδιώκης μεγαλύτερη καρποφορία τό κλαδεύης αργότερα, καί γιά πιό ασφάλεια γιά τό παγετό, αλλά μέ τό ενδεχόμενο νά τό εξαντλήσης. Άν προσβλέπης σέ δυνάμωμα, τό κλαδεύης κανονικά, ενωρίς, αλλά καί μέ `ρίσκο γιά τόν παγετό. (Άν όμως τό πιάση ο πάγος επάνω στήν δακρυρροοία …, δέν είναι καθόλου καλό, βλ. Setoinos). Μετά έρχονται οι καιρικές συνθήκες: Δέν κλαδεύης ποτέ μέ βροχή, δέν κλαδεύης μέ αέρα, ούτε μέ πάγο (ιδίως όταν δακρυρροεί), αλλά μόνον μέ καλό καί στεγνό καιρό. Υποθέτω ότι οι Αλκυονίδες ημέρες τού Γεννάρη, προσέφεραν καί μιά βάσι γιά τήν αναφερόμενη `ρήσι. Τέλος, λάβε υπ’ όψιν σου ότι απουσία κυκλοφορίας χυμών, συνεπάγεται καί αδυναμία τού φυτού νά αντιμετωπίση τούς μύκητες - εισβολείς - ασθένειες τού ξύλου (ίσκα καί ευτυπίωσι, άν δέν έχης προνοήση γιά τήν επούλωσι τών τομών).
Έτσι, εγώ, θά διάλεγα πρός τά μέσα τού Φλεβάρη, πρός τό τελευταίο τέταρτο, ή/καί καθοδική σελήνη, (σέ αυτό υπάρχει σύμπτωσις απόψεων). Λιγοστοί οι χυμοί, καί πρίν από τήν μεγάλη άνοδο τίς επόμενες ημέρες, (λόγω εποχής καί σελήνης) . το δανειστηκα απο τον ampelourgo
Το κλάδεμα του αμπελιού
Ο λαός μας λέει " Γενάρη μήνα κλάδευε, φεγγάρι μη γυρεύεις". Όμως το αμπέλι είναι φυτό που αγαπάει τη ζέστη. Οπότε θα πρέπει να υπολογίσουμε ότι όταν αρχίσουν να φουσκώνουν τα μάτια δε θέλουμε παγετό. Έτσι για να επιλέξουμε τη σωστή περίοδο θα πρέπει να γνωρίζουμε δύο πράγματα α) την περιοχή (κρύα ή ζεστή) καθώς και β) τα ιδιαίτερα χαρακτηριστικά της ποικιλίας ( ωρίμανση πρώιμη ή όψιμη). Η νέα αμπελουργική περίοδος επίσημα ξεκινά την 1η Φλεβάρη του Αγίου Τρύφωνα (προστάτη των αμπελουργών). Το κλάδεμα του αμπελιού που αποτελεί την σημαντικότερη από τις καλλιεργητικές εργασίες γίνεται από τις αρχές ως τα μέσα του Φλεβάρη αποσκοπεί σε δύο πράγματα: την καρποφορία ( κλάδεμα καρποφορίας ) τη διαμόρφωση ( κλάδεμα διαμόρφωσης ) Στα ώριμα αμπέλια τα δύο κλαδέματα συνυπάρχουν. Στα νέα αμπέλια, υπερισχύει το κλάδεμα διαμόρφωσης. Είναι αποδεδειγμένο ότι ένα αμπέλι καρποφορεί όταν κλαδεύεται τακτικά (κάθε χρονιά). Γι’ αυτό και το κλάδεμα του αμπελιού είναι μία από τις πιο σημαντικές εργασίες που θα πρέπει να κάνει ο καλλιεργητής.
Πως και που κλαδεύουμε το αμπέλι Πριν αναφερθώ στο που κλαδεύουμε το αμπέλι, θα πρέπει να αναφερθούμε σε ορισμένους βασικούς όρους της μορφολογίας του αμπελιού. Κορμός είναι το σκληρό ξυλώδες τμήμα του αμπελιού που βγαίνει έξω από τη γη. Πάνω στον κορμό αναπτύσσονται οι κληματίδες (τα μακριά και ευλύγιστα κλαδιά πάνω στα οποία αναπτύσσονται τα φύλλα και τα σταφύλια). Με το κλάδεμα διαμόρφωσης των νέων αμπελιών, διαμορφώνουμε την κατεύθυνση και σχήμα του κορμού. Πάνω στις κληματίδες, βρίσκονται τα μάτια, από τα οποία θα προκύψουν την Άνοιξη οι νέες κληματίδες. Η περιοχή γύρω από κάθε μάτι είναι διογκωμένη και ονομάζεται κόμπος. Την περίοδο που το αμπέλι βρίσκεται σε λήθαργο, μέσα στον κόμπο αποθηκεύονται θρεπτικά συστατικά. Τα μάτια στο αμπέλι εναλλάσσονται. Ένα εμφανίζεται δεξιά και το επόμενο αριστερά. Το επόμενο δεξιά κ.ο.κ. Το τμήμα της κληματίδας ανάμεσα στα μάτια ονομάζεται Μεσοκάμπιο διάστημα ή Μεσογονάτιοδιάστημα ή καλέμi. Αν κλαδέψουμε μία κληματίδα μέχρι το 3ο μάτι, δημιουργούμε ένα κεφάλι. Αν την κλαδέψουμε μεταξύ του 6ου και 10ου ματιού, δημιουργούμε μία αμολητή. Γενικά, εκτός και αν υπάρχει λόγος διαμόρφωσης του σχήματος του αμπελιού, θα πρέπει να κλαδεύουμε τις κληματίδες μεταξύ του 1ου και 3ou ματιού. Το αμπέλι δακρύζει όταν το κλαδεύουμε την κατάλληλη εποχή. Το δάκρυ είναι οι ακατέργαστοι χυμοί που χύνονται καθώς δε συναντούν κάποια υποδομή για να τους υποδεχτεί. Αργότερα στη συνέχεια της βλαστικής περιόδου γίνονται άλλες 3 καλλιεργητικές εργασίες εξίσου σημαντικές με το κλάδεμα: Το Βλαστολόγημα: αφορά την αφαίρεση βλαστών στα πρώτα στάδια ανάπτυξης τους. Συνήθως οι αφαιρούμενοι βλαστοί είναι άγονοι και κακοσχηματισμένοι. Το βλαστολόγημα γίνεται κατά την περίοδο του Απριλίου και έχει ως σκοπό να προσαρμόσει τη βλάστηση στις συνθήκες του περιβάλλοντος και στην εφαρμοζόμενη καλλιεργητική τεχνική καθώς και να συμπληρώσει το χειμερινό κλάδεμα. Το Κορυφολόγημα: αφορά την αφαίρεση του ακραίου τμήματος του βλαστού μαζί με διάφορο αριθμό φύλλων. Γίνεται είτε με τσίμπημα με τα νύχια και αφαίρεση 2 έως 5 cm από το άκρο των βλαστών είτε με την αφαίρεση μεγάλου τμήματος βλαστού μέχρι και το πρώτο γόνατο πάνω από την τελευταία σταφυλή πριν, κατά ή μετά την άνθηση. Έχει ως στόχο το σταμάτημα της αύξησης οργάνων και την κατεύθυνση των προϊόντων της φωτοσύνθεσης προς τις ταξιανθίες ευνοώντας έτσι το δέσιμο και την αύξηση του μεγέθους των ραγών. Τέλος το Ξεφύλλισμα: που αφορά την αφαίρεση διάφορου αριθμού φύλλων από την βάση των βλαστών (κατά την ωρίμανση) ή και ακόμη αφαίρεση φύλλων κάτω από το τσαμπί πολύ νωρίτερα ακόμη και πριν την άνθηση. Αποσκοπεί στον καλύτερο αερισμό των πρέμνων με αποτέλεσμα να έχουμε λιγότερη υγρασία (και καλύτερη φυτοπροστασία) και στην έκθεση των σταφυλιών στον ήλιο (κατά την ωρίμανση) για αύξηση της περιεκτικότητας τους σε σάκχαρα. Ανασηκώστε λοιπόν τα μανίκια και καλή επιτυχία!! Παρακάτω παραθέτω κάποιες φωτογραφίες με την τεχνική του κλαδέματος καθώς και ένα βίντεο (είναι στα αγγλικά, αλλά είναι αρκετά κατατοπιστικό) http://www.youtube.com/watch?v=um9p1eiGiwI