— Xorio Palio 🌳🥕🌼🥦🐓🐐 (@xoriopalio) January 13, 2024
Η Αίγα, γνωστή διεθνώς με τη λατινική ονομασία Capella, είναι ο φωτεινότερος αστέρας (δηλαδή με το μικρότερο φαινόμενο μέγεθος) στον αστερισμό Ηνίοχο, ο άλφα (α) Ηνιόχου (alpha Aurigae, α Aur). Κυριαρχεί ψηλά στον χειμερινό ουρανό του βόρειου ημισφαιρίου, προς τα βόρεια όπως φαίνεται από την Ελλάδα. Στην πραγματικότητα αποτελείται από τέσσερα άστρα, δύο κίτρινους γίγαντες και δύο ερυθρούς νάνους. Είναι ο έκτος σε φωτεινότητα απλανής αστέρας ολόκληρου του νυκτερινού ουρανού (αν το σύστημα υπολογιστεί ως ένα άστρο), ο τρίτος φωτεινότερος αστέρας του βόρειου ημισφαιρίου μετά τον Αρκτουρο και τον Βεγα και ο βορειότερος τόσο φωτεινός αστέρας.
Το ελληνικό όνομα Αμάλθεια για τον αστέρα προήλθε από την ομώνυμη κρητική γίδα που έθρεψε τον Δία με το γάλα της. Κατά τον Μανίλιο «η τροφός γίδα ξεπληρώθηκε με Ουρανό», ενώ αναφέρεται και το προσδιοριστικό Jovis Nutrix. Σύμφωνα με άλλη εκδοχή, η τροφός ήταν η νύμφη Αμάλθεια, που με την αδελφή της Μέλισσα ανέθρεψαν το βρέφος-θεό με κατσικίσιο γάλα και μέλι, ενώ άλλοι πάλι υποστήριζαν ότι ο αστέρας αντιπροσώπευε το κέρατο της γίδας, που το έσπασε παίζοντας ο μικρός Δίας και μεταφέρθηκε στα ουράνια ως «Κέρας της Αφθονίας» (Αμαλθείας κέρας), ονομασία που ανακαλεί το λιθουανικό όνομα για τον α Ηνιόχου, «Τροφοφόρος».
Το Αιξ του Πτολεμαίου ίσως κρύβεται ως αντιδάνειο πίσω από το Αϊούκ του Χρυσοκόκκη, μαζί με τα Ayyuk, Alhajoc, Alhajoth, Alathod, Alkatod, Alatudo, Atud, κ.ά., που τα μοιραζόταν με τον αστερισμό του. Το Alcahela του Assemani ίσως προήλθε από το Capella. Οι Εβραίοι αποκαλούσαν τον αστέρα επίσης Ayyuk.
Στην αραβική γλώσσα ο αστέρας ήταν αρχικώς γνωστός ως Al Rakib, που σημαίνει «ο Οδηγός», αλλά μαζί με τους ζ και η Ηνιόχου σχημάτιζε την ομάδα Al Inaz, δηλαδή «οι Γίδες», κατά τον Kazwini, ενώ κατ’ άλλους al Anz (η Γίδα, στον ενικό).
Στον Bayer συναντάται το ακατανόητο όνομα Ophiultus, ενώ η θέση του αστέρα στην οροφή του ναού της Δενδερά καταλαμβάνεται από μία μούμια γάτας στο τεντωμένο χέρι μιας ανδρικής μορφής που είναι καλυμμένο με φτερά. Υποτίθεται ότι στην Αρχαία Αίγυπτο η Αίγα λατρευόταν ως ο αστέρας του θεού Ptah και έφερε το όνομά του, ενώ ίσως τον παρατηρούσαν κατά τη δύση του από τον ναό του στο ύψωμα του Καρνάκ περί το 1700 π.Χ.. Σύμφωνα με τον Norman Lockyer, τουλάχιστον άλλοι 4 ναοί ήταν προσανατολισμένοι προς τη δύση του.
Στην αρχαία Ελλάδα, ο αστέρας ίσως έδωσε τον προσανατολισμό στον ναό της Αρτέμιδος Προπύλου στην Ελευσίνα και σε ένα ακόμα ναό, στην Αθήνα.
Στην Περσία η Αίγα ονομαζόταν Bozbān بزبان («αιγοφύλακας») και Negahbān نگهبان («φρουρός»). Στην Ινδία, η Αίγα λατρευόταν ιδιαιτέρως ως η Brahmahridaya, η Καρδιά του Βράχμα, ενώ κατά τον J.F. Hewitt ο Aryaman ή Airyaman της Ριγκ Βέδα είναι είτε η Αίγα είτε ο Αρκτούρος.
Για τους Κινέζους η Αίγα μαζί με τους β, θ, κ και γ Ηνιόχου σχημάτιζε τον αστερισμό Woo Chay, τα 5 άρματα, μια περίεργη σύμπτωση με τον ελληνικό «ηνίοχο» του άρματος. Στην αστρονομική μυθολογία των ιθαγενών («Αβορίγινες») της Αυστραλίας η Αίγα ήταν το Purra, το καγκουρώ που καταδιώχθηκε και σκοτώθηκε από τους γειτονικούς Διδύμους ή από τον κυνηγό Ωρίωνα.
Πιστεύεται ότι η Αίγα αντιστοιχεί στον Dil-gan I-ku, τον Αγγελιαφόρο του Φωτός, των Ακκαδίων και τον Dil-gan Babili, τον Προστάτη της Βαβυλώνας. Για τους Ασσυρίους επίσης ήταν ο Οδηγός ή ο Αρχηγός του έτους, καθώς τα πανάρχαια χρόνια κατά τον Βρετανό ανατολιστή A.H. Sayce η έναρξη του έτους καθοριζόταν από τη σχετική θέση αυτού του αστέρα ως προς τη Σελήνη κατά την εαρινή ισημερία. Από τη Μεσοποταμία εξάλλου παραδίνονται και τα ονόματα Askar (σε σφηνοειδή επιγραφή από τον Γερμανό ανατολιστή Peter Jensen, σημαίνει «Θεός της Θύελλας») και Ma-a-tu.
Οι Κέτσουα και οι Ίνκας του Περού ονόμαζαν την Αίγα Colca και οι βασκοί τους την ξεχώριζαν ιδιαίτερα ανάμεσα στους αστέρες, ενώ και οι Άγγλοι ποιητές την ονόμαζαν Shepherd’s Star, όπως και την Αφροδίτη.
Στην Αστρολογία η Αίγα προμήνυε πολιτικές και στρατιωτικές τιμές, αλλά και πλούτο. Στον Μεσαίωνα είχε ως χαρακτηριστικά το ζαφείρι και το θυμάρι.