Στην άλλη άκρη της πλατείας απέναντι από το σχολείο βρισκόταν το κοινοτικό γραφείο όπου ο γραμματέας της κοινότητας ο Τάσε Αριστείδης με ένα μπουκάλι ούζο στην τσέπη, κατέγραφε τους θανάτους και τις γεννήσεις και εξέδιδε τα πιστοποιητικά, τα οποία έπρεπε στη συνέχεια να βρεις τον πρόεδρο της κοινότητας τον Στρατή Βρύση για να το υπογράψει.
Ο πρόεδρος άφηνε συνήθως στα πιστοποιητικά κάτω από την υπογραφή του και μια λαδιά, ιδιαίτερα στην περίοδο της σοδειάς αφού ήταν λιοτριβιάρης και από τα χέρια του σπάνια έλειπε το λάδι, ενώ το ελαιοτριβείο, τα ερείπια του οποίου σώζονται ακόμη, ήταν στην είσοδο του χωριού από τον κεντρικό δρόμο.
Γύρω από το σχολείο ήταν τα καφενεία – παντοπωλεία, μαγαζιά τα λέγαμε τότε, που στα ράφια τους δεν έβρισκες ούτε τα μισά πράγματα από αυτά που μπορείς να βρεις σήμερα σε ένα μέσης εισοδηματικής τάξης σπίτι.
Ένα βάζο καραμέλες, ένα με στραγάλια, ένα με γλυκό κουταλιού, πέντε – έξι σαπούνια (πλάκα πράσινο), μερικά μπουκάλια λεμονάδες -πορτοκαλάδες, δυο – τρεις νταμιτζάνες με κρασί και ούζο και δυό - τρία τσουβάλια με φασόλια -φακές και ρύζι.
Όταν πηγαίναμε με μια δραχμή να πάρουμε καραμέλες ή στραγάλια περιμέναμε με αγωνία την ποσότητα που θα μας έδιναν, γιατί αυτή δεν ήταν σταθερή, εξαρτιόταν από πολλούς παράγοντες: Από τα αποθέματα που είχε εκείνη τη στιγμή στο μαγαζί, από το αν είμασταν “καλά παιδιά” και την συμπάθεια που μας είχε γενικά ο μαγαζάτορας και μας κακοφαίνονταν όταν τίναζε τα στραγάλια που εξείχαν από το δοσομετρικό ρακογυάλι, όχι για τα δυό – τρία στραγάλια που χάναμε αλλά περισσότερο γιατί αυτό μας φαινόταν σαν μια κάποια επίπληξη από τον μαγαζάτορα.
Στους πρόποδες της Κουκούμας ήταν κτισμένοι οι χώροι της θρησκευτικής λατρείας το τζαμί με το ψηλό μιναρέ του και εκατό μέτρα πιο κάτω η εκκλησία του Αγ. Δημητρίου, το μιναρέ γκρεμίστηκε το 1999 με την κατασκευή της Εγνατία Οδού η οποία ενώ σαν δρόμος ενώνει την Δύση με την Ανατολή περνώντας ανάμεσα από το τζαμί και τον Αγ. Δημήτρη τις χώρισε. Η εκκλησία του Αγ. Δημητρίου κτίστηκε το 1789 όπως γράφεται σε πέτρινη πινακίδα στην είσοδό της, επί οθωμανικής αυτοκρατορίας δηλαδή, κάτι που αμφισβητεί τον μύθο περί απαγορεύσεων των χριστιανικών εκδηλώσεων επί τουρκοκρατίας. Το ότι βέβαια το τζαμί ήταν σε ψηλότερο σημείο έδειχνε την προτίμηση της τότε άρχουσας τάξης.
Θυμάμαι έντονα το μονοπάτι που οδηγούσε από το σχολείο στην εκκλησία ήταν ανηφορικό σαν σκάλα, πηγαίναμε κάθε Κυριακή όλοι οι μαθητές καλοντυμένοι και συντεταγμένοι, με στάσεις κατά την διαδρομή για βαθιές ανάσες, σύμφωνα με τα παραγγέλματα του κυρ Δήμου, ενώ οι καλύτεροι μαθητές από εμάς έλεγαν εκ περιτροπής το “πιστεύω” και το “πάτερ υμών” βγαίνοντας στην κατάλληλη στιγμή στο κέντρο της εκκλησίας.
Εκείνο που έντονα θυμάμαι,επειδή είμασταν σε πολύ τρυφερή ηλικία των 7-8 χρονών ήταν η αγωνία και το καρδιοχτύπι που είχαμε να βγούμε στην κατάλληλη χρονική στιγμή αλλά και να μην ξεχάσουμε κάποιο στίχο ειδικά από το “πιστεύω” που ήταν και μεγαλύτερο. Ένα λάθος στην όλη παράσταση εκτός από την επίπληξη του δάσκαλου, ισοδυναμούσε με στίγμα και καζούρα από τους χωριανούς που κρατούσε εβδομάδες.
Η βρύση του χωριού που σώζεται μέχρι σήμερα,αλλά σε κακή κατάσταση, ήταν το σημείο συνάντησης των γυναικών που με τις ξύλινες βαρέλες στην πλάτη και τις βουτσέλες και τους μαστραπάδες στα χέρια, πήγαιναν εκεί και εμείς από κοντά τουλάχιστον μία φορά την ημέρα κυρίως για πόσιμο νερό και για μαγείρεμα, ενώ για τις άλλες ανάγκες υπήρχαν τα πηγάδια και οι στέρνες που είχε σχεδόν σε κάθε σπίτι, με μια λεμονιά ή μια πορτοκαλιά φυτεμένη πλάι τους.
Εκεί μέχρι να γεμίσει η βαρέλα με την μικρή σχετικά παροχή του νερού, οι γυναίκες συζητούσαν τα προβλήματα ,τις χαρές και τις λύπες χωρίς να λείπει και το κουτσομπολιό, ενώ τα μεγαλύτερα αγόρια από την διπλανή αλάνα έριχναν κρυφές ματιές στις όμορφες.
Η έλλειψη νερού που λίγα χρόνια αργότερα με τις γεωτρήσεις, αποδείχθηκε ότι υπήρχε άφθονο 40 μέτρα κάτω από την επιφάνεια, ήταν η ταλαιπωρία των γυναικών κυρίως.
Αλλά η προσαρμογή σε αυτήν την έλλειψη ήταν καταπληκτική.
Οι μικρές τσίγκινες βρύσες κρεμασμένες δίπλα στην είσοδο του σπιτιού με την σαπουνοθήκη στην δεξιά πλευρά, μόλις που έσταζαν λίγο νερό για το πρωινό υποχρεωτικό πλύσιμο του προσώπου, ενώ μία φορά την εβδομάδα πλέναμε όλο το κορμί μας με λιγότερο νερό από όσο ξοδεύουμε σήμερα για να πλύνουμε τα δόντια μας. Φυσικά κανείς δεν θα ήθελε σήμερα να ζει με τέτοια έλλειψη έως στέρηση του νερού, αλλά και η σπατάλη που γίνεται σήμερα, κυρίως στο πόσιμο νερό μπορεί να οδηγήσει την ανθρωπότητα σε σοβαρά προβλήματα. Επειδή η οικονομία των πόρων γενικά προκύπτει ως πρόβλημα όταν η ανάπτυξη επεκτείνεται σε ολόκληρο τον πλανήτη τι θα συμβεί δηλαδή αν όλος ο πληθυσμός της γης καταναλώνει όπως στις ανεπτυγμένες χώρες;